"Çocuklar her türlü ihmal ve istismardan korunmalı ve her koşulda yetişkinlerden daha özel ele alınmalıdır."
- Mustafa Kemal ATATÜRK

Dünyada ve Ülkemizde Kızamık Vakaları

Kızamık, bir virüsün etken olduğu, oldukça bulaşıcı, özellikle çocuklar için ölümcül seyredebilen, aşı ile korunulabilen bir hastalıktır.
Dünyada olduğu gibi ülkemizde de ulusal aşılama çalışmaları sayesinde kızamık olgu sayısı ve mortalite oranları son yirmi yılda giderek azalmıştır; 2002 yılından sonra kızamık hastalığına bağlı mortalite bildirilmemiştir. Bu gelişmeler sonucunda, Temmuz 2006'dan itibaren ilk kızamık aşı dozunun uygulama yaşı 12nci aya yükseltilmiştir. Hem 12nci ay dozu hem de ilköğretim birinci sınıf dozu Kızamık Kızamıkçık ve Kabakulak (KKK) olarak uygulanmaya başlanmıştır.

Kızamık aşılanma oranlarının yükselmesine karşın son yıllarda, Avrupa'daki duruma benzer olarak ülkemizde de kızamık olgularında artış gözlenmektedir. Kızamık olgularındaki artışın derecesi ve olgu sayısı konusunda resmi bir açıklama henüz bulunmamaktadır.

Diğer yandan, T.C. Sağlık Bakanlığı Kızamık Danışma Kurulu, son dönemde görülen kızamık olgularını ve illerdeki halk sağlığı kurumlarından gelen bilgileri değerlendirmiş, yürütülen ulusal aşı programına ek olarak olgu görülen illerde 9-12 ay arası bebeklere bir doz fazla Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak (KKK) aşısının yapılmasına karar vermiştir. Kızamık olgularının kümelenme gösterdiği illerde 6-9 ay arası bebeklere de bir doz kızamık aşısının yapılması kararı alınmış ve bu doğrultuda tebliğler yapılmıştır.. Tebliğ doğrultusunda aşılanmış olan çocuklar, 12nci aylarını tamamladıklarında önceki doz dikkate alınmaksızın KKK aşı dozunun yeniden yapılması (bir önceki kızamık aşısı dozundan en az bir ay sonra) gerekmektedir. Ayrıca, 1-4 yaş arasındaki çocukların aşılanma durumlarının kontrol edilmesi ve KKK dozu yapılmamış olanların aşılanması gerekmektedir. İlkokul 1. Sınıf aşılamaları hızla bitirilecek ve ek olarak Ana sınıfı öğrencileri de KKK aşısı ile aşılanacaktır.

Ulusal Kızamık Danışma Kurulunda ve illerdeki halk sağlığı kurumlarının danışma kurullarında, Sosyal Pediatri Derneği üyeleri de yer almaktadır. Alınan bu kararların uygulanması başta çocuklar olmak üzere tüm toplumun sağlığı açısından önemlidir.

Dernek olarak, konu ile ilgili saptamalarımız ve önerilerimiz aşağıdaki gibidir:

Ülkemizde kızamık olgularında görülen artışın nedenlerinin araştırılması ve varsa aşılamadaki aksaklıkların giderilmesi konusunda hepimize görevler düşmektedir.
Tüm dökünütülü hastalığı olan şüpheli kızamık olguları bildirilmeli ve kesin tanılarının konulması için gerekli incelemeler yapılmalıdır.
Özellikle sahada, aile hekimlerinin ve hemşirelerin konu ile ilgili eğitimleri yapılmalıdır. Aile sağlığı merkezleri kendilerine bağlı olan, yukarıda belirtilen riskli çocukları ve erişkinleri aşıya davet etmeli, aşısı eksik olanların aşıları tamamlanmalıdır.

Herhangi bir Aile Sağlığı Merkezine kayıtlı olmayan, illere dışardan gelen, özellikle yoksul bölgelerde kalabalık aileler halinde yaşayan göçmenler belirlenmeli ve gerekli, sağlık hizmetlerini almaları sağlanmalıdır.

Ayrıca, devlet hastaneleri, üniversite hastaneleri ve özel kliniklerde çalışan hekimler ve diğer tüm çalışanlar konu ile ilgili bilgilendirilmeli, ve gerekenlerin aşılanmaları sağlanmalıdır.
Diğer yandan, performans sistemi içinde hekimler yoğun bir iş yükü altına girmişlerdir. Bu sistem içinde, tüm bildirimi zorunlu hastalıklar için olduğu gibi kızamık konusunda da bildirimlerin sağlıklı yapılması güçleşmektedir. Bu konuda sistemin gözden geçirilmesi ve desteklenmesi sürveyansın aksamadan sürmesi açısından çok önemlidir.

T.C. Sağlık Bakanlığı'nın daha önceki salgınlarda olduğu gibi rakamları açıkça yayımlaması ve kamuoyunu bilgilendirmesi uygun olacaktır.
Zaman geçirilmeden, ivedilikle sorunun kaynağına yönelik bilimsel çalışmalar yapılmalıdır.

Sosyal Pediatri Derneği olarak, yukarıda belirtilen öneriler doğrultusunda aileleri KKK aşısını çocuklarına uygulatmaya, çocuk sağlığı alanında çalışan sağlık personelini de bu açıdan duyarlı olmaya davet ediyoruz